Evoluimin e yjeve lirshëm mund ta krahasojmë me jetën e njerëzve, thjeshtë, yjet formohen kudo në univers nga ngjeshja gravitacionale në një re gazi dhe pluhuri, kjo do të thotë se yjet “lindin”, janë yje foshnje që përgatiten për jetën e tyre fëmijërore dhe fillimisht kjo gjendje fillestare e gazit përmban vetëm hidrogjen, e njohur me emrin protoyll, ndërsa në momentin kur temperatura dhe presioni i madh aty në brendi lejojnë bashkimin e bërthamave të lehta në ato të rënda atëherë yjet e fitojnë statusin e “qytetërimit”, i takojnë vargut kryesor të yjeve, që do të thotë se kjo është mosha e “rritur” e tyre . Ndërsa yjet plaken atëherë kur kalojnë në fazën e gjiganteve të kuq dhe “mbyllin jetën” në fazën e xhuxhëve të bardhë, të yjeve neutronike apo të vrimave të zeza. (fatbardhësisht gjithësia jonë që nga lindja trashëgon sasi mbizotëruese të hidrogjenit dhe heliumit në gjendje të gazët)

Shkrimi i plot (PDF, 378 KB)  ...